انجمن دفاع از قربانیان تروریسم؛ به گزارش پایگاه خبری ان بی سی جستجوی جهانی برای بازداشت سومین چهره برجسته القاعده 18 ماه به طول انجامید، اما امروز پس از گذشت 19 سال هنوز محاکمه و مجازات او با تعویق مکرر همراه شده است، که از نظر منتقدان بزرگترین شکست آمریکا در مبارزه با تروریسم است.
یکم مارس 2003 ، خالد شیخ محمد که به عنوان معمار حملات 11 سپتامبر یاد می شود با کمک عوامل اطلاعاتی آمریکا در پاکستان بازداشت شد، خالد شیخ محمد و 4 متهم بازداشت شده تا به امروز در زندان گوآنتانامو هستند و محاکمه آنها تا به امروز که 19 سال از آن می گذرد، مکررا به تعویق افتاده است.
آخرین پس رفت این پرونده ماه گذشته میلادی اتفاق افتاد که جلسه استماع پیش از محاکمه در اوایل پاییز، لغو شد. این تاخیر موجب ناامیدی خانواده های 3000 قربانی 11 سپتامبر شد. آنها چندین سال است که خواستار اجرای عدالت در قبال مجریان و طراحان حملات 11 سپتامبر شده و می خواهند به سوالاتشان پاسخ داده شود.
پدر یک دختر 25ساله که هواپیمای القاعده به طبقه بالای دفتر کار او در مرکز تجارت جهانی برخورد کرد، گفت: مطمئن نیستم که چه اتفاقی قرار است بیفتد. او تاکنون چهار بار به گوآنتانامو رفته تا از نزدیک شاهد روند دادگاه باشد، اما هر بار مستاصل از آنجا برگشته است. این پدر گفت: می خواهم آمریکا بفهمد که حقیقت ماجرا چه بوده و چطور انجام شده، می خواهم شخصا شاهد محاکمه او باشم.
شیخ محمد اگر در دادگاه محکوم شود، با مجازات اعدام مواجه است. جیمز کانل، وکیل یکی از هم دستان شیخ محمد تایید کرد که طرفین هنوز در تلاش برای دستیابی به توافقی پیش از محاکمه هستند، توافقی که میتواند از محاکمه پیشگیری کرده و به مجازات هایی کمتر، اما همچنان طولانی منجر شود.
دیوید کلی، دادستان سابق آمریکا در نیویورك که ریاست مشترك تحقیقات وزارت دادگستری درباره 11 سپتامبر را بر عهده داشت، این تاخیرها و عدم دادرسی را یک تراژدی دردناك برای خانواده های قربانیان دانست و گفت که تلاش برای محاکمه شیخ محمد در برابر یک هیئت نظامی، به جای یک دادگاه معمولی در آمریکا شکستی بزرگ است که به قانون اساسی و حاکمیت قانون در آمریکا توهین می کند. دیوید کلی گفت: این یک لکه ننگ بزرگ در تاریخ آمریکاست.
دشواری برگزاری محاکمه برای شیخ محمد و دیگر زندانیان گوآنتانامو، تا حدی در نحوه رفتار آمریکا با او پس از بازداشتش در 2003 ریشه دارد. شیخ محمد و هم دستانش در ابتدا به صورت مخفیانه در زندان های سری در خارج از آمریکا نگهداری شدند. گروه های حقوق بشری می گویند، نیروهای سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) که تشنه اطلاعاتی برای بازداشت دیگر رهبران القاعده بودند، با روش هایی شدید از آن ها بازجویی کردند که معادل شکنجه است. گفته می شود که سر شیخ محمد 183 بار زیر آب رفته و کاری کرده اند که او فکر کند دارد غرق می شود. تحقیقات مجلس سنای آمریکا بعدها به این نتیجه رسید که این بازجویی ها به هیچ اطلاعات مفیدی دست نیافت. اما این ماجرا این جرقه را زده که آیا می توان از بیانیه های اف بی آی درباره گزارش هایش علیه خودش استفاده کرد یا نه، مسئله ای که مشمول قانون مجازات سریع در دادگاه های غیرنظامی نمی شود.
براساس قانون مجازات ســریع، دادگاه حق ندارد محاکمه یک متهم را بی دلیل و به مدت زمان نامشخصی به تعویق بیاندازد. اتهامات شکنجه باعث شده مردم آمریکا نگران باشند که شاید واشنگتن فرصت خود برای محاکمه شیخ محمد در یک دادگاه غیرنظامی را از بین برده باشد. اما در سال 2009 باراك اوباما، رئیس جمهوری وقت آمریکا اعلام کرد که شیخ محمد به دادگاهی در نیویورك منتقل شده و در یک دادگاه فدرال محاکمه خواهد شد. او گفت، شکست در گزینه های ما نیست. اما نیویورك سیتی به هزینه تامین امنیت برگزاری این دادگاه اشاره کرد و این اتفاق هرگز نیفتاد. در نهایت اعلام شد که شیخ محمد در یک هیئت نظامی محاکمه خواهد شــد، اما از آن زمان هم چندین سال گذشته و او محاکمه نشده است. دیوید کلی گفت که مطرح شدن بحث محاکمه توسط یک هیئت نظامی، ناگهانی بود و موجب تعجب بسیاری از افراد در جامعه قانونی شد که به شکلی موفقیت آمیز پرونده های تروریسم را در دهه های گذشــته به پیش برده بودند.
جان آشکروفت، دادستان کل وقت آمریکا با هیئت نظامی موافق نبود و می خواست شیخ محمد در دادگاه فدرال منهتن در نیویورك محاکمه شود. کلی می گوید حالا دیگر با گذشت این همه سال، محاکمه شیخ محمد در یک هیئت نظامی هم دشوار شده است، چه برسد به محاکمه در دادگاه غیرنظامی؛ زیرا مدارك کهنه شده و خاطرات شاهدان از ذهن آنها رفته است. اما گذر زمان خاطرات خانواده های قربانیان 11 سپتامبر را کم رنگ نکرده و اشتیاق آن ها برای جاری شدن عدالت را کاهش نداده است.
خواهر ادی براکن در مرکز تجارت جهانی کشته شد. این ساکن نیویورك، با ارجاع پرونده به دادگاه فدرال مخالفت کرد و گفت: شیخ محمد به یک اقدام نظامی متهم شــده، پس باید در دادگاه نظامی محاکمه شود. او گفت که از تاخیر در روند دادرسی خسته شده، اما درك می کند. براکن گفت: تمام جهان ما را می بیند و می گوید آن ها دارند بعد از این همه وقت چه کار می کنند؟ اما این پرونده یک فرایند است که جهان تماشایش می کند، پس باید زیر میکروسکوپ و خیلی دقیق انجام شود. همزمان با بلاتکلیفی شیخ محمد در گوآنتانامو، آمریکا در سال 2011 اسامه بن الدن، رهبر القاعده را از میان برداشت و در ماه گذشته میلادی هم ایمن الظواهری، رهبر جدید القاعده را کشت. برادرزاده شیخ محمد با نام رمزی یوسف که از طراحان بمب گذاری 1993 در مرکز تجارت جهانی بود، در سال 1995 در پاکستان بازداشت شد. اما سرنوشت او با عمویش متفاوت است. یوسف در دو دادرسی غیرنظامی مجزا به حبس ابد محکوم شد و اکنون در زندان است. رمزی یوسف در آن زمان گفت که بمب گذاری در مرکز تجارت جهانی که به مرگ 6 تن و مجروح شدن بیش از 1000 تن منجر شد، مانند استفاده آمریکا از بمب اتمی در جنگ جهانی دوم است. او گفت که آدم کشی، زبان هر جنگی است. براکن می گوید، نمی دانم که دوباره به جلســات دادگاه در گوآنتانامو بروم و آن همه درد و رنج را با خود برگردانم یا نه. اما اگر به من اجازه دهند، فکر کنم می روم. اگر خواهرم بود، این کار را برایم می کرد. او چنین زنی بود.
