پناهندگی، صلح و تروریسم

به مناسبت روز جهانی پناهندگان، 20 ژوئن، بیانیه‌ای از سوی انجمن دفاع از قربانیان تروریسم با نام “پناهندگی، صلح و تروریسم” منتشر شد.

متن بیانیه به این شرح است:

در آستانه هجدهمین سالگرد تعیین 20 ژوئن به عنوان روز جهانی پناهندگان از سوی سازمان ملل، نه تنها روند پناهندگی و آوارگی کاهش نیافته، بلکه به روندی صعودی بدل شده است. بر اساس گزارش اخیر کمیساریای پناهندگان از روند آوارگی و پناهندگی در سال 2018، تعداد 70.8 میلیون نفر در جهان آواره هستند. فیلیپو گراندی، کمیسیونر عالی پناهندگان ملل متحد معتقد است که چنین ارقامی می تواند نشان دهنده عدم توانایی در برقراری صلح در جهان باشد.

علت این ناتوانی را باید در چگونگی برخورد با معضل آوارگی و پناهندگی در جهان مشاهده کرد. به جای پرداختن به علت های اصلی این پدیده، تنها به رفع مقطعی و جزئی نتایج حاصل از آن علت ها توجه می شود. آوارگی و پناهندگی به دلیل بروز جنگ ها و ناآرامی های سیاسی رخ می دهد و تروریسم و تجارت اسلحه دو علت اصلی ادامه یافتن ناآرامی ها و در نتیجه، آوارگی و پناهندگی هستند.

در گزارش اخیر کمیساریای عالی پناهندگان مشخص شده که تنها 16 درصد از آوارگان در کشورهای پیشرفته و غنی پذیرفته شده و مابقی در کشورهای کمتر توسعه یافته و در مجاورت مناطق درگیری سرگردان می باشند.. این رقم نشان می دهد که کشورهای مجاور مناطق درگیری، بیشترین آسیب را متحمل می شوند.

از طرف دیگر در برخی موارد شاهد تامین امنیت تروریست ها در قالب پناهندگی هستیم. بر اساس کنوانسیون 1951 و پروتکل الحاقی اش وضعیت پناهنده به کسانی که مرتکب جرایمی علیه صلح و یا جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت شده و یا جرم غیرسیاسی یا جرایم خلاف اهداف سازمان ملل انجام داده اند، تعلق نمی گیرد. مواردی مانند اعطای پناهندگی به گروه تروریستی منافقین در آلبانی هیچ تناسبی با اهداف بشردوستانه سازمان ملل نداشته و نشاندهنده استفاده از بستر پناهندگی در حمایت از تروریسم است.

در همین رابطه، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در پیام خود به مناسبت 20 ژوئن نیز به خوبی متذکر شده، تا زمانی که جنگ ها وجود دارند آوارگان نیز وجود دارند. تروریسم و تجارت اسلحه از عوامل اصلی بروز و تداوم جنگ ها و در نتیجه ادامه یافتن بحران آوارگی و پناهندگی هستند.

انجمن دفاع از قربانیان تروریسم، ضمن همدردی با تمام قربانیان و آوارگان در آمریکا و اروپا و آسیا، از تمامی اندیشمندان و فعالان حوزه صلح و حقوق بشر دعوت می کند تا به ریشه های اصلی پدیده های شومی همچون آوارگی و پناهندگی توجه کرده و با روشنگری در این زمینه، بسترهای تداوم آنها را از بین ببرند.