نگاهی بر ماهیت و عملکرد برخی سازمانهای حقوق بشری

نگاهی بر ماهیت و عملکرد برخی سازمانهای حقوق بشری

دفتر شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد

دفتر شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد به ارائه تعهدات جهانی در قبال صیانت و احترام به بشریت می پردازد. این نهاد تعهدات بارزی را از سوی جامعه جهانی جهت حفظ و ارتقاء حقوق بشر بر عهده دارد. از اینرو کمیسر عالی شورای حقوق بشر مهم ترین مقام سازمان ملل متحد در امر حقوق بشر می باشد. این مقام ریاست این نهاد را بر عهده دارد و امور مربوط به حقوق بشر سازمان ملل متحد را اداره می کند. دفتر شورای حقوق بشر به مدیریت، فعالیت هدفمند و آموزش جهت توانمند سازس افراد می پردازد و به دولتها جهت ارتقاء مسائل حقوق بشری کمک می کند. کمیساریای عالس حقوق بشر بخشی از دبیر خانه سازمان ملل متحد است که دفاتری را در شهر ژنو دارد.
اولویتهای اصلی و موضوعی شورای حقوق بشر موجب تقویت نظام حقوق بشر بین الملل می شود و از سوی دیگر موجب ارتقاء کیفیت موارد حقوق بشر، مبارزه با تبعیض، مقابله با رد مجازات، تقویت پاسخگویی و جایگیر کردن حکومت قانون، منسجم سازی مسایل حقوق بشری همگام با پیشرفت ها به ویژه در عرصه های اقتصادی،  بسط و توسعه دمکراسی، ارائه تذکرات اولیه و حفاظت از مسائل حقوق بشری به ویژه در شرایط بحرانی، خشونت ها و بی ثباتی می شود.
این نهاد همچنین از اقدامات در چارچوب مکانیسم حقوق بشری سازمان ملل متحد حمایت می کند که شامل هیئت های وابسته به قراردادها که به منظور نظارت بر پذیرش و عملکرد کشورهای عضو در قبال عهدنامه های بین المللی و پروتکل های  الحاقی حقوق بشر تشکیل یافته است. کمیساریای حقوق بشر  جهت ارتقاء حقوق مربوط به توسعه و پیشرفت،  همکاری با بخش آموزش سازمان ملل متحد و بخش اطلاعات همگانی آن، و تقویت مسائل حقوق بشری در چارچوب مکانیسم سازمان ملل متحد تلاش می کند. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد همچنین در جهت تضمین اجرای معیارهای حقوق بشری شناخته شده اقداماتی را انجام میدهد که شامل ارتقاء و تسریع در تصویب و تحقق برخی عهدنامه های مهم جهانی مربوط به حقوق بشر و همچنین جایگیر کردن حکومت قانون می باشد.
این نهاد همچنین نشست هایی را جهت شناسایی، تاکید و توسعه برخورد با مسائل حقوق بشری امروزی ایجاد کرده است و به عنوان مرکز مهم تحقیقات حقوق بشری، آموزش، اطلاعات عمومی و فعالیتهای طرفدارانه در چارچوب سازمان ملل می باشد.

سازمان عفو بین الملل

سازمان عفو بین الملل یک جنبش جهانی با بیش از 7 میلیون حامی است که موارد بی عدالتی را مورد توجه قرار می هند. این نهاد با هدف تحقق عدالت برای همه انسانها فعالیت می کند. سازمان عفو بین الملل متشکل از همه اقشار مردم با هر رنگ و نژاد و مذهبی می باشد. هیچ کشوری خارج از نظارت این نهاد نیست و هیچ مکانی از رسیدگی آن مبرا نیست. این سازمان تمامی وقایع را در هرکجا و هر زمان مورد تحقیق و شفاف سازی قرا رمی دهند. سازمان عفو بین الملل با بسیاری از نهادهای پر نفوذ و برخی دولتها جهت تضمین اینکه آنها به تعهدات خود در قبال عهدنامه های بین المللی عمل عمل کرده و به آنها احترام می گذارند گفتگو و مشورت می کنند. این نهاد با بازگویی ماجرای مردمانی که نسبت به آنها فعالیت می کند حامیان بسیاری را در جهان نسبت به تغییر در رویکرد در قبال حقوق بشر و حمایت ازاقدامات برجسته این سازمان با خود همراه می کند .

شورای حقوق بشر اروپا

شورای حقوق بشر اروپا، دادگاه اروپایی مربوط به حقوق بشر اروپاست که وظیفه نظارت بر تحقق عهدنامه های حقوق بشری مصوب کشوهای عضو این شورا است. این نهاد 47 عضو دارد که 28 عضو آن از اعضای اتحادیه اروپا هستند. موسسین اروپا همان کسانی هستند که مراحل تاسیس قانون اساسی اروپا را برای تاسیس جامعه اروپا ایجاد کردند . همه اعضای شورای اروپا، کنوانسیون حقوق بشر اروپا را مورد تصویب قرار داده اند که کنوانسیونی مربوط به حقوق بشر، دمکراسی و حکومت قانون است.

کمیته حقوق بشر آسیا

کمیته حقوق بشر آسیا در سال 1948 توسط جمعی از حقوق دانان برجسته و فعالان در حوزه حقوق بشر تاسیس شد. این نهاد  یک عنصر غیر دولتی و مستقل است که جهت ارتقاء مسائل حقوق بشری، افزایش آگاهی و شناسایی موارد حقوق بشر در منطقه آسیا تاسیس شد که در نظر دارد تا آراء عمومی و نهادهای بین الملل را جهت جبران خسارت و صدمات وارده بر قربانیان نقض حقوق بشر در منطقه آسیا با خود همراه کند. این نهاد همچنین در زمینه های حقوق اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی نیز فعالیت دارد. کمیته حقوق بشر آسیا در تلاش است تا به اهداف مندرج در منشور خود دست پیدا کند. با توجه به اینکه بسیاری از کشورهای آسیایی تضمیناتی را نسبت به حقوق بشر در قانون اساسی خود وارد کرده اند و برخی از آنها نیز اسنادی بین المللی را در این زمینه به تصویب رسانده اند این نهاد معتقد است شکاف عمیقی میان حقوق مندرج و محفوظ در این اسناد با واقعیاتی که بیانگر تضیع حقوق مردم است وجود دارد. منشور کمیته حقوق بشر آسیا از کشورهای آسیایی می خواهد که اقدامات موثری را جهت تحقق حقوق بشر مردمان و ساکنین خود در پیش گیرند.

دیدبان حقوق بشر

دیدبان حقوق بشر سازمانی حقوق بشری غیر دولتی و غیر انتفاعی است با حدود 400 کارمند در سراسر دنیا.  این اعضا شامل فعالان حرفه ای حقوق بشر از بسیاری از کشورها شامل حقوقدانان، روزنامه نگاران و استادان برجسته با هر مسلکی و از هر ملیتی است. این نهاد که در سال 1978 تاسیس شد به دلیل ارائه اخبار و گزارشات دقیق و غیرجانبدارانه، انتشار موثر رسانه ای، دفاع هدفمند  و همچنین تعامل با گروههای مختلف حقوق بشری مشهور شد. این نهاد تاکنون 100 گزارش و  اعلامیه را در مورد حدود 90 کشور ارائه کرده که همراه با انتشار بین المللی و منطقه ای آنها بوده است. با نفوذ و تسلطی که این امر به همرا دارد این سازمان ارتباطی را با دولتها، سازمان ملل متحد و برخی گروههای منطقه ای از جمله اتحادیه آفریقا، اتحادیه اروپا و موسسات مالی مبنی بر توجه به اصلاحات در سیاست ها و اقدامات به منظور ارتقاء حقوق بشر داشته است.

انجمن حقوق بشر بدون مرز

انجمن حقوق بشر بدون مرز  نهادی غیر انتفاعی است که در سال 2001 در – براسل- با هدف تغییر در سیاستهای کشورهای اروپایی جهت تحقق هر چه بیشتر دمکراسی، ارتقاء حکومت قانون و حمایت از حقوق بشر تاسیس شد. این نهاد همچنین برخوردار از گرووهای ملی برخی کشور ها می باشد. انجمن حقوق بشر بدون مرز به تحقیق، ماموریت در برخی زمینه ها و تحلیل و نظارت در مقیاس گسترده از نگرانی های حقوق بشری در برخی کشورها فعالیت دارد. مجموعه ای از خبرنگاران بین المللی این انجمن را با ارائه آخرین اطلاعات مورد حمایت قرار می دهند. این نهاد به ارتقاء فرهنگ حقوق بشری از طریق انتشار اطلاعات و ارائه گزارشات و سازماندهی سمینار ها و وقایع حقوق بشری جهت آموزش سیاستمداران و اطلاع رسانی عمومی تلاش می کند. انجمن حقوق بشر بدون مرز در امور مبارزه با قاچاق زنان و کودکان جهت بهره کشی جنسی از آنان، تضییع حقوق اقلیت ها و نقضهای حقوق بشر در بسیاری از کشورهای دنیا تمرکز دارد.
اساس دفاع انجمن حقوق بشر بدون مرز بر پایه مجموعه ای از پروتکل های و عهدنامه های بین الملی است که اعضا را به احترام به حقوق و آزادی های اساسی متعهد می کند. این اسناد شامل اعلامیه جهانی حقوق بشر، منشور حقوق اجتماعی و سیاسی، منشور اروپایی مربوط به حقوق اساسی و فرایندهای حقوقی ایجاد شده از تصمیمهای دادگاه اروپایی حقوق بشر است. این انجمن اقدامات خود را از طریق نهادهای اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد ، نمایندگی حقوق بنیادین، شورای حقوق بشر و شورای امنیت و همکاری اروپا پیگیری می کند.