به گزارش روابط عمومی انجمن دفاع از قربانیان تروریسم، سایت دیدبان حقوق بشر در گزارشی با نام “فشار حداکثری: آسیب تحریم های اقتصادی امریکا به حق سلامت ایرانیان” به بررسی تاثیرات تحریم های امریکا بر بخش دارو و درمان ایران پرداخت.
در این گزارش که با مقدمه ای از پیشینه تحریم ها علیه ایران آغاز شده است، “عامل اصلی آثار آسیب‌زننده تحریم‌های مجدد آمریکا علیه ایران” وجود نگرانی در بخش قابل توجهی از بانک ها و شرکت های بین المللی برای انجام معاملات تجاری و مالی با ایران عنوان شده است. گزارش ادامه می دهد: “در نتیجه، این تحریم‌ها به دسترسی ایرانیان به داروهای حیاتی و حق آنها به سلامت اثری منفی وارد کرده‌اند و اگر وضعیت تغییر نکنند این امر احتمالاً تشدید خواهد شد و سلامت میلیون‌ها ایرانی را مورد تهدید قرار خواهد داد”
در ادامه گزارش، با توجه به پایین آمدن ارزش ریال و ایراد بار مالی بالا بر نظام بیمه سلامت، پیش بینی شد است که آثار مخربی بر میلیون ها بیمار ایرانی وارد آید. در همین راستا “دیده‌بان حقوق بشر به این نتیجه رسیده است که وضعیت اقتصادی کنونی، با وجود معافیت‌های بشردوستانه، مسبب آسیب‌هایی نالازم برای شهروندان ایرانی مبتلا به مجموعه‌ای از بیماری‌ها و شرایط پزشکی است. بعضی از کسانی که بیش از دیگران تحت تأثیر قرار گرفته‌اند ایرانیانی هستند که بیماری‌های نادر و یا شرایطی دارند که نیازمند درمان و مراقبت ویژه هستند و از دسترسی به داروها و لوازمی ناتوان هستند که پیش از این در دسترس بوده‌اند. این شامل کودکان دارای سرطان خون، بیماری پروانه‌ای (بیماری‌ای که منجر به پوست حساس و تاول‌زده می‌شود)، یا صرع، یا افرادی می‌شود که در اثر قرار گرفتن در معرض سلاح‌های شیمیایی در جنگ ایران-عراق دچار جراحت‌های چشمی مزمن هستند.”
اما این تحریم ها در تضاد با قواعد بین المللی است. بر اساس گزارش دیدبان حقوق بشر، “میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی-که ایران به آن پیوسته و آمریکا آن را امضا کرده است- کشورها را ملزم می‌کند حق «برخورداری از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامت فیزیکی و روانی» و همچنین حق «استاندارد زندگی» متناسب که شامل «غذای کافی» می‌شود را محترم بشمارند، حفاظت کنند، و آن را محقق کنند”
همچنین گزارش بیان می کند: ” کشور یا ائتلافی که تحریم‌های اقتصادی اعمال می‌کند باید اثر آن روی حقوق بشر جمعیت تحت تأثیر از جمله حق سلامت را در نظر داشته باشند. کمیته سازمان ملل برای حقوق اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی، نهادی مختار از کارشناسان مستقل که تعهدات کشورهای عضو میثاق را تفسیر می‌کنند، در اظهارنظر درباره تحریم‌های اقتصادی بیان می‌کند که «در زمان طراحی تحریم‌ها این حقوق باید کاملاً در نظر گرفته شوند» و «به هیچ شکلی با این ادعا که رهبران کشوری هنجارهای مرتبط با امنیت و صلح جهانی را نقض کرده‌اند ساکنان آن کشور حقوق پایه‌ای اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی شان را از دست نمی دهند.”
گزارش در بخش های پایانی گزارش ادامه می دهد، در سال ۲۰۱۳ گزارشگر ویژه سازمان ملل برای بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامت فیزیکی و روانی اشاره کرد که «در حالی که چندین جنبه حق سلامت به نظر به شکلی پیشرو قابل تحقق می‌آیند، بعضی از تعهدات اصلی از جمله فراهم کردن داروهای حیاتی به تمام افراد به شکلی غیرتبعیض‌آمیز تعهداتی فوری متوجه کشورها می‌کنند».این داروهای حیاتی، در تعریف سازمان جهانی بهداشت، شامل مسکن‌ها، ضدعفونی‌کنندگان، ضدباکتری‌ها، ضد سل، ضدویروس، محصلوات خونی، داروهای قلب، واکسن‌ها، و ویتامین‌ها می‌شوند.
این گزارش پیشنهاداتی نیز به دولت امریکا دارد. گزارش به دولت امریکا پیشنهاد می دهد تا “سازوکاری برای پیشبرد تأمین مالی صادرات بشردوستانه به ایران برقرار کند.” و همچنین “آمریکا باید تلاش‌های دیپلماتیک از جمله مذاکرات مستقیم با ایران را آغاز کند تا تضمین کند که کانال‌های بشردوستانه باز می‌مانند تا ایران بتواند تجهیزات پزشکی و داروهای حیاتی را برای حراست از حق سلامت ایرانیان وارد کند.”
