کنفرانس خلع سلاح در طول 20 سال گذشته در بن بست بوده است

انجمن دفاع از قربانیان تروریسم – خلال مذاکرات سازمان ملل پیرامون معاهده ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای، سایت سازمان ملل متحد مصاحبه‌ای را در این زمینه با ایزومی ناکامیتسو انجام داد. بخش‌های مهم مصاحبه در ادامه می آید.

 

 

 

نوشته های مشابه

• گفتگو با فرزند شهید دکتر پاک نژاد

  31 خرداد 1395
• گفتگو با پروفسور جوزف رونکا؛ "فقر مفرط و تروریسم"

  22 اردیبهشت 1397

ایزومی ناکامیتسو

نماینده ویژه امور خلع سلاح سازمان ملل

مدیر سابق بخش پاسخ به بحران در برنامه توسعه سازمان ملل

استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه هیتوتسوباشی توکیو  2005 تا 2008

 

 

[gap height=”40″]

• دبیر کل سازمان ملل یکی از اولویت‌ها را جلوگیری از مخاصمات دانسته است. چگونه خلع سلاح در این اولویت قرار می گیرد؟

خلع سلاح به طور کل به جلوگیری از فجایع عمده در زمان مخاصمات مرتبط است. هر اقدامی که در مذاکرات و مباحث خلع سلاح انجام می‌دهیم، نیاز به این دارد که در طرح برنامه پیشگیری ادغام شود. این به کاهش تنش‌ها کمک می‌کند و فضایی برای گفتگو و ایجاد اطمینان و اعتماد به وجود می آورد. ما با این استدلال مخالفیم که زمانی محیط امنیت بین‌المللی در حال خراب شدن است یا تنش‌ها در حال افزایش است، خلع سلاح موضوع قابل بحثی نیست. در عوض چون محیط امنیت دچار دشواری شده است ما باید درباره خلع سلاح صحبت کنیم. این تاثیراتی پیشگیرانه و اعتمادسازانه دارد. این موضوع باید بخشی از راه حل سیاسی در هر مناقشه و یا مخاصمه باشد.

 

• خلع سلاح موضوعی سیاسی است. چطور می توانید با این موضوع مواجه شوید؟

بله، این موضوعی سیاسی و چالش برانگیز است. اما نوع کاری که ما در سازمان ملل انجام می‌دهیم همیشه بسیار چالش‌برانگیز و سیاسی بوده است. اما نقشی که از ما انتظار می‌رود ایفا کنیم ایجاد پل بین دیدگاه‌های سیاسی متفاوت کشورهای عضو، مشورت دادن در سطح فنی و عینی و اطمینان از اینکه کشورهای عضوی که درحال مذاکره مسائل سیاسی هستند می‌توانند راه حل‌های خود و زمینه مشترک بیابند. دشواری سیاسی بخشی از کار ماست. به این دلیل کار هیجان‌انگیزی است.

 

• کنفرانس سازمان ملل برای مذاکره درباره یک سند الزام آور حقوقی برای ممنوعیت سلاح های هسته ای در حال برگزاری است. نتیجه مورد انتظار چیست؟ کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای، متحدان آنان و کشورهایی مانند کره شمالی در این مذاکرات حضور ندارند. آیا غیبت این کشورها در مذاکرات، نتایج را تحت تاثیر قرار می دهد؟

مجمع عمومی با دستور به کشورهای عضو از طریق یک قطعنامه در حال مذاکره درباره یک قطعنامه است. مذاکرات اکنون در جریان است و بنابراین اکنون نمی‌توانم بگویم چه نوع معاهده‌ای خواهد بود. کشورهای عضو به سختی کار می‌کنند که تا قبل از مهلت روز 7 جولای به نتیجه برسند. اینکه تعدادی از کشورها تصمیم گرفتند خارج از مذاکرات بمانند درست است. اینکه در مذاکرات شرکت کنند یا خیر، تصمیمی است که توسط کشورهای عضو به صورت فردی گرفته نشده است، بنابراین نمی‌توانم چیزی درباره آن بگوییم. اما به عنوان دبیر، به کشورهای عضو که بخشی از مذاکرات هستند توصیه کرده‌ام که اگر آن‌ها می‌خواهند اهداف خلع سلاح هسته‌ای داشته باشند، معاهده چیزی است که در آینده فراگیر خواهد بود.

کشورهای دارنده سلاح هسته‌ای و برخی از متحدان آنان در حال حاضر قادر نیستند به مذاکرات بپیوندند، اما خوشبختانه معاهده آن چیزی است که آن‌ها در نهایت می‌توانند بپیوندند. درها باید به روی همه کشورها باز باشد. این فراگیری باید در معاهده گنجانده شود. امیدوارم دغدغه‌هایی که کشورهای غیرشرکت کننده دارند توسط آن‌هایی که در مذاکرات شرکت می‌کنند در معاهده مد نظر قرار گیرد.

 

• کنفرانس خلع سلاح در ژنو از سال 1996 تاکنون هیچ نتایج عینی در پی نداشته است. چطور می‌توانیم این بن بست را از میان برداریم؟

 

کنفرانس خلع سلاح در طول 20 سال گذشته در بن بست بوده است. من اخیرا در ژنو بوده‌ام. احساس کردم که ناراحتی و نارضایتی از عدم دستیابی به نتایج عینی در بسیاری از کشورهای عضو حاضر در این کنفرانس وجود دارد. کشورهای عضو به تازگی در فرایندی دخیل شده اند که با یکدیگر همفکری نموده و راهی برای حرکت به جلو پیدا کنند.

من به همه دولت‌های عضوی که در این فرایند دخیل هستند توصیه می‌کنم با فکر خلاقانه و نوآورانه خود، زمینه مشترکی پیدا نمایند. آن‌ها همچنان کنفرانس خلع سلاح را ابزاری مهم تلقی می‌کنند. من قطعا از تلاش کشورهای عضو حمایت می‌کنم.

 

• خلع سلاح چیزی فراتر از خلع سلاح هسته‌ای است. لطفا به طور مختصر جنبه‌های دیگر وظایف دفتر امور خلع سلاح را ذکر کنید.

خلع سلاح هسته‌ای همچنان مهم است. با معاهده ممنوعیت سلاح‌های هسته‌ای که در حال حاضر در حال مذاکره است و نیز فرایند آماده‌سازی که از کنفرانس بازنگری طرف‌ها درباره معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سال 2020 آغاز شده این اهمیت معنی پیدا می‌کند. ما در مرحله حساس موضوع کلی خلع سلاح هسته‌ای هستیم.

به علاوه ما در زمینه سلاح‌های شیمیایی برنامه‌ای دقیق و دارای اولویت داریم. استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه یکی از اولویت‌ها نه تنها برای دفتر من بلکه برای شورای امنیت و جامعه بین‌الملل است. ما یک کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی جامع و بسیار قوی داریم، اما تابو بر ضد استفاده از سلاح‌های شیمیایی متاسفانه در حال تضعیف شدن است. باید از این نکته اطمینان یابیم که این هنجار بازگردد و استفاده از هیچ سلاح شیمیایی مجاز نباشد و اگر این موضوع نقض شد، باید مرتکبان را مسئول بدانیم. ما نیاز داریم که اطمینان یابیم اجرای درست و کارکرد خوب این اسناد ادامه می‌یابد. ما مقداری مشکلات مالی در رابطه با این‌ها داریم که سلامت مالی باید بازگردانده شود.

سلاح‌های معمولی و سبک حوزه‌ای است که باید تاثیر بیشتری در آن داشته باشیم بیشتر قربانیان امروزه به وسیله سلاح‌های معمولی کشته می‌شوند، به ویژه سلاح‌های کوچک و سلاح‌های سبک. این نکته قطعا باید برجسته شود، زیرا ارتباط مستقیمی به کار سازمان ملل در عملیات‌های صلح‌آمیز و غیره دارد. ما با دولت‌ها کار می‌کنیم تا به ظرفیت سازی در این زمینه ها کمک کنیم، از جمله راه‌های ارتقا ایمنی و امنیت به منظور جلوگیری از بدتر شدن اوضاع.

این حوزه‌ای است که من و دبیرکل به آن علاقه‌مند هستیم که ایشان آن را «موضوعات مرزی» می‌نامد. این‌ها شامل امنیت سایبری و هوش مصنوعی می شود. حملات سایبری تبدیل به اتفاقی همیشگی شده‌اند. ما نیاز داریم از این موضوع اطمینان یابیم که این موضوعات جدید که به توسعه سریع فناوری و علمی ارتباط دارد، تبدیل به موضوعاتی دارای اولویت بالا برای کشورهای عضو خواهند شد. آن‌ها اکنون این موضوعات را در سطح کارشناسان طرح می‌کنند اما کار ما نیز در این زمینه سرعت و فشار بیشتری یافته است. بنابراین خلع سلاح ابعاد زیادی دارد. امیدوارم از طریق برخی تلاش‌ها در آموزش در زمینه خلع سلاح، عموم مردم به ویژه جوانان درک جامعی از برنامه خلع سلاح داشته باشند که بسیار پیچیده و چند وجهی است.

 

• از آنجایی که شما اهل کشور ژاپن هستید، یعنی تنها کشوری که از حملات هسته‌ای رنج برده است، آیا کاری می‌توانید انجام دهید که برنامه خلع سلاح را به پیش ببرد؟

 

بازماندگان بمب‌های هسته‌ای شجاعانه سرگذشت‌ها و تجارب خود را به اشتراک می‌گذارند. این موضوع حقیقتا تعدادی از بازیگران موثر در جنبش بین‌المللی صلح و سازمان های مردم نهاد در سراسر جهان فعال کرده است. آن‌ها نه تنها مباحث خلق سلاح هسته‌ای را زنده نگه داشته‌اند، بلکه یک عامل حرکت اضافه ایجاد کرده‌اند. هرگاه که درباره خلع سلاح صحبت می کنم، همیشه سعی دارم به تلاش های قهرمانانه و خستگی نا پذیر آن‌ها اشاره کنم.

من می توانم رساننده پیام باشم که سخنان آنان را از طریق کارم در سازمان ملل در سراسر جهان منتشر می‌کنم و صحبت‌هایی را که از جامعه بین‌الملل انتخاب می‌کنم به ژاپن بازگردانم.