انفجار پیجرها در لبنان؛ نمودی از تروریسم سازمان‌یافته رژیم صهیونیستی
انجمن دفاع از قربانیان تروریسم - انفجار پیجرها و بی‌سیم‌ها در لبنان توسط رژیم صهیونیستی به‌عنوان اقدام جنایت‌کارانه ناقض حقوق بین‌الملل و حقوق بشردوستانه، بخشی از کارنامه سیاه این رژیم در تجاوز و تعرض به لبنان و مردم این کشور است.
خبرگزاری میزان در گزارشی به موضوع انفجار پیجرها در لبنان پرداخت. در این گزارش می خوانیم، در روز‌های ۱۷ و ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۴ (۲۷ و ۲۸ شهریور ۱۴۰۳) لبنان متحمل یکی دیگر از جنایت‌های رژیم صهیونیستی بود؛ انفجار هزاران پیجر و بی‌سیم در سراسر لبنان ۳۷ شهید و بیش از ۳ هزار مجروح برجای گذاشت.
به گفته منابع پزشکی لبنان، بیشتر مجروحان از ناحیه صورت، چشم، دست، سینه و کمر دچار جراحت شدند؛ برخلاف گزارش‌های رسانه‌های غربی، بیشتر قربانیان، غیرنظامیان بی‌گناه شامل مردان، زنان و کودکان بودند.
انفجار‌ها خانه‌ها، سوپرمارکت‌ها، خودروها، خیابان‌های شلوغ و فضا‌های عمومی شلوغ را درنوردیدند و اجساد متلاشی‌شده، خانواده‌های از هم پاشیده و حس غم و اندوهی پایدار را به جا گذاشتند.
اگرچه توپاز لوک، سخنگوی سابق نخست وزیر رژیم صهیونیستی دقایقی پس از انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس با مضمون پذیرش مسئولیت این اقدام جنایت‌کارانه، این پیام را پاک کرد، اما در ادامه گزارش‌های مختلف بر مسئولیت رژیم صهیونیستی در این جنایت مهر تایید زد.
یوآف گالانت، وزیر جنگ وقت رژیم صهیونیستی در روز دوم این جنایت، اعلام کرد که دوران جدیدی از جنگ با لبنان آغاز شده است؛ این موضع‌گیری از نظر بسیاری اعتراف ضمنی به نقش رژیم صهیونیستی در اجرای حمله یادشده بوده است.
شبکه آمریکایی سیبیاس در دی ۱۴۰۳ در برنامه «۶۰ دقیقه» گفت‌وگویی با ماموران سابق موساد که در برنامه‌ریزی انفجار پیجرها نقش داشته‌اند، انجام داد؛ یکی از افراد که با نام مستعار گابریل و با صورت پوشیده در برنامه ۶۰ دقیق حضور یافت، مدعی شد که برنامه‌ریزی برای این عملیات از سال ۲۰۲۲ کلید خورده است.
سیبیاس مدعی شد که گابریل و تیم همراه وی در سال ۲۰۲۲ دومین بخش از طرحی را که از ۱۰ سال پیش برنامه‌ریزی شده بود، آغاز کردند.
مجتبی امانی، سفیر ایران در بیروت نیز یکی از افرادی بود که بر اثر انفجار پیجرها از ناحیه دست و چشم مجروح شد.
جنایت پیجرها در لبنان واکنش‌های گسترده بین‌المللی را درپی داشت؛ نقض قوانین بین‌المللی ازسوی رژیم صهیونیستی نقطه کانونی این واکنش‌ها بود که تاکید داشتند اقدام این رژیم در انفجار پیجرها مصداق جنایت جنگی بوده است.
وولکر تورک، رئیس کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل با تاکید بر اینکه تسلیح‌سازی دستگاه‌های ارتباطی معمولی نقض قوانین بین‌المللی است، این اقدام را مصداقی از جنایت جنگی برشمرد.
تورک گفت: هدف قرار دادن همزمان هزاران نفر، اعم از غیرنظامیان یا نظامیان، بدون دانستن اینکه چه کسی دستگاه‌های مورد هدف را در اختیار داشتند و یا اینکه در زمان حمله در چه موقعیت مکانی بودند یا در اطراف آن‌ها چه افراد دیگری حضور داشتند، نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر و نقض قوانین بین‌المللی بشردوستانه است.
نماینده ایران در سازمان ملل نیز اقدام رژیم صهیونیستی در انفجار پیجرها در سراسر لبنان را جنایت علیه بشریت توصیف کرد.
ژانین هنیس-پلاسچارت، هماهنگ‌کننده ویژه سازمان ملل برای لبنان، ضمن محکوم کردن این حمله، اظهار کرد: براساس قوانین بین‌المللی بشردوستانه، به همه بازیگران مرتبط یادآوری می‌شود که غیرنظامیان هدف نیستند و باید همیشه از آن‌ها محافظت شود.
لما فقیه، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز این حمله را محکوم و خواستار تحقیقات بی‌طرفانه شد و تاکید کرد که قوانین بین‌المللی به‌کارگیری تله‌های انفجاری را ممنوع کرده تا از جان غیرنظامیان محافظت کند.
سازمان‌های حقوق بشر همچنان خواستار تحقیقات مستقل بین‌المللی هستند.
به باور بسیاری از کارشناسان و محققان حقوق بین‌الملل، انفجار پیجرها در لبنان، ورود جنایت‌های رژیم صهیونیستی به یک مرحله جدید بود که گذشته از پیامد‌های تحمیل‌شده برای قربانیان در لبنان، می‌تواند پیامد‌های مرگ‌بارتری داشته باشد.
در عین حال، جنایت یادشده این پیش‌بینی را که امنیت و ثبات در منطقه در معرض خطر جدی قرار دارد، به واقعیت نزدیک‌تر می‌کند.
برایان فینوکان، مشاور ارشد گروه بین‌المللی بحران و مشاور حقوقی سابق وزارت خارجه آمریکا، گفت که این حمله‌ها پرسش‌هایی را ذیل پروتکل اصلاحی دوم از کنوانسیون سلاح‌های متعارف خاص (ccw) ایجاد می‌کند؛ این پروتکل، مقرراتی را درمورد استفاده از تله‌های انفجاری تنظیم می‌کند.
فینوکان گفت: به‌عنوان نمونه، این پروتکل استفاده از تله‌های انفجاری در پوشش اشیاء قابل حملی که بی‌خطر هستند را ممنوع می‌کند؛ چنین محدودیتی در بند ۲ ماده ۷ پروتکل اصلاحی بیان شده است.
مشاور حقوقی سابق وزارت خارجه آمریکا در مورد استفاده از نیروی نظامی تاکید کرد که اقدام رژیم صهیونیستی در انفجار پیجرها ناقض ممنوعیت استفاده از تله‌های انفجاری هستند.
وی اظهار کرد: قوانین جنگ بین‌المللی که به رسمیت شناخته شده و تصویب شده است، شامل الزاماتی است که طرف‌های درگیر را به انجام اقدام‌های احتیاطی ممکن برای به حداقل رساندن آسیب به غیرنظامیان و رعایت اصل تناسب در حمله‌ها ملزم می‌کند.
آندریاس کریگ، کارشناس ارشد کینگز کالج لندن نیز گفت که این حمله‌ها ماده ۵۱ (بند ۳) و ماده ۴۸ پروتکل یک کنوانسیون ژنو را نقض می‌کند؛ بند ۳ ماده ۵۱ از غیرنظامیانی که در خصومت‌ها شرکت ندارند محافظت می‌کند، و ماده ۴۸ نیز طرفین درگیری را ملزم می‌کند که بین غیرنظامیان و نظامیان و نیز بین اهداف غیرنظامی و اهداف نظامی تفاوت قائل شوند.
کریگ گفت: هر سلاحی که انتخاب می‌کنید باید به‌وضوح بین نظامیان و غیرنظامیان تمایز قائل شود، اما این حمله خاص (انفجار پیجرها و دستگاه‌های ارتباطی) نتوانست این کار را به‌طور موثر انجام دهد.
آندریاس کریگ همچنین تصریح کرد که این حمله می‌تواند ناقض ماده ۴۱ پروتکل یک کنوانسیون ژنو باشد.
محققان و کارشناسان تاکید دارند که با در نظر داشتن این واقعیت که رژیم صهیونیستی چند معاهده و پروتکل بین‌المللی را امضا کرده است، این رژیم را می‌توان به دلیل ارتکاب اقدام یادشده تحت قوانین بین‌المللی بشردوستانه به انجام اقدام غیرقانونی متهم کرد.
ماده ۷ (۲) پروتکل اصلاحی دوم کنوانسیون ژنو درباره برخی سلاح‌های متعارف است که در سال ۱۹۹۶ به یک قانون بین‌المللی با تمرکز بر استفاده از سلاح‌های متعارف اضافه شد؛ رژیم صهیونیستی و لبنان هر ۲ با آن موافقت کرده‌اند؛ این قانون استفاده از تله‌های انفجاری را ممنوع می‌کند.
ریچارد مویز، مدیر ماده ۳۶، گروه مدافع فعال در زمینه قوانین بین‌المللی درباره تلفات غیرنظامیان در مناطق درگیری تصریح کرد: اسرائیل یکی از طرفین پروتکل است؛ با در نظر داشتن ماده ۷ (۲) اسرائیل مرتکب نقض آشکار قانون شده است.
گروهی از کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل نیز انفجار‌های یادشده را نقض وحشتناک قوانین بین‌المللی خوانده و تاکید کردند: انفجار همزمان دستگاه‌های ارتباطی و عدم تمایز بین غیرنظامیان محافظت‌شده و افرادی که به‌طور بالقوه به دلیل مشارکت مستقیم در خصومت‌ها مورد حمله قرار می‌گیرند، قوانین بشردوستانه را نقض می‌کند.
جسیکا پیک، استاد حقوق بین‌الملل در دانشکده حقوق دانشگاه کالیفرنیا هم گفت: منفجر کردن پیجرها در جیب مردم بدون اطلاع از اینکه آن‌ها در آن لحظه کجا هستند، یک حمله کاملا آشکار است و اینکه این حمله‌های بسیار آشکار، ناقض اصل تناسب بودند.
از سوی دیگر، حقوق بین‌المللی عرفی نیز اعمال خشونت‌آمیز با هدف گسترش وحشت در میان غیرنظامیان را ممنوع می‌کند.
دیوان بین‌المللی دادگستری، کمیته حقوق بشر و دادگاه اروپایی حقوق بشر همگی تایید کرده‌اند که تعهد‌های معاهده‌های حقوق بشری اصولا در مورد رفتار یک بازیگر در خارج از قلمرو آن اعمال می‌شود.
از آنجا که حقوق بین‌الملل بشردوستانه (IHL) – مجموعه‌ای از قوانین مندرج در معاهده‌های جهانی برای محافظت از افراد نظامی در طول درگیری‌های مسلحانه – هدایت نشدن حمله به سمت هدف نظامی خاص را ممنوع می‌کند – شمار بالای قربانیان و مجروحان این حمله نشان می‌دهد که اساسا اصل تمایز در این حمله رعایت نشده است.
ضمن اینکه پروتکل ۱۹۹۶ در مورد ممنوعیت‌ها یا محدودیت‌های استفاده از مین‌ها، تله‌های انفجاری و دیگر وسایل به‌عنوان یک معاهده سازمان ملل نیز نقض شده است.
اکنون یک سال از جنایت انفجار پیجرها در لبنان می‌گذرد و آسیب‌دیدگان این جنایت از رنج‌ها و دشوار‌های زندگی پس از جراحت سخن می‌گویند.
پرستار ۲۹ ساله لبنانی که بر اثر این جنایت بینایی خود را از دست داد، گفت که در زمان حادثه ۴ ماه بود که کار خود را آغاز کرده و ۲۰ روز بود که پیجر را برای برقراری تماس‌های ضروری داخلی بیمارستان تحویل گرفته بود.
بر اساس داده‌های سازمان ملل، حدود ۵۰۰ نفر در این حمله دچار آسیب‌های جدی چشمی شدند؛ این پرستار ۲۹ ساله یکی از این افراد بود.
وی که پس از به هوش آمدن تا چند ماه حافظه خود را از دست داده بود، می‌گوید: درمان من مدت زیادی طول می‌کشد و دردناک است؛ من کارم را از دست داده‌ام و روزهایم را در انتظار عمل جراحی بعدی می‌گذرانم.
از سوی دیگر، جعفر که علاوه بر از دست دادن چشم چپ، دچار جراحت‌های جدی و شدید در جمجمه، صورت، گردن و انگشتانش شده است، از عمل‌های جراحی متعددی سخن گفت که تاکنون انجام داده است.
وی با بیان اینکه دوران دردناک و سخت را با توکل به خدا پشت سر گذاشته است، گفت که با وجود در پیش داشتن جراحی‌های دیگر، همچنان به زندگی امیدوار است و به‌عنوان شاهد زنده جنایت و وحشیگری رژیم صهیونیستی صدایش را به گوش دیگران می‌رساند.
جواد، دیگر قربانی جنایت رژیم صهیونیستی در انفجار پیجرها، گفت: اسرائیل گروه جدیدی را در لبنان ایجاد کرد: جامعه انفجار پیجر.
