انجمن دفاع از قربانیان تروریسم – بونیه دوچرتی، تحلیلگر ارشد موسسه دیدبان حقوق بشر، در مقاله ای در سایت دیدبان حقوق بشر، نسبت به ارسال تسلیحات ممنوعه از سوی امریکا به اوکراین ابراز نگرانی نمود.
در این مقاله آمده است، تصمیم اخیر جو بایدن برای انتقال بمب های خوشه ای به اوکراین بر آتش شعله یک بحران بشردوستانه می افزاید و با هنجارهای بین المللی که در سطح وسیعی مقبول هستند در تعارض است. این حرکت موجب تشویق اشاعه تسلیحاتی می شود که بیش از 120 کشور آن را ممنوع نموده اند. چرا که این تسلیحات، غیرنظامیان را در زمان حمله و پس از آن تا ماهها و سالها و بلکه دهه ها به خطر می اندازد.
بونیه دوچرتی در ادامه می نویسد، از آنجایی که من تجربه دست اولی نسبت به تاثیرات استفاده از این مهمات دارم، دلایل ارسال آنها از سوی امریکا را بسیار ضعیف می بینم.
در ادامه مقاله می خوانیم، بمب های خوشه ای، دهها و صدها بمب های کوچک را در یک منطقه وسیع، شاید به اندازه یک شهر، پخش می کنند. هر یک از این بمب های کوچک، به تکه های فلزی تبدیل می شوند که تاندون ها را پاره کرده و یا رخم های کشنده ای ایجاد می کنند. آنها موجب ایراد تلفات بر غیرنظامیان می شوند، و میان اهداف نظامی و غیرنظامی تمایزی نمی گذارند. همچنین بسیاری از آنها در زمان پرتاب منفجر نمی شوند و همچون یک مین زمینی، افراد را به خطر می اندازند.
با پذیرش اینکه بمب های خوشه ای به غیرنظامیان آسیب می رساند، مقامات امریکایی استدلال می کنند که استفاده از آنها وضعیت را وخیم تر نمی کند چرا که اوکراین مجبور به پاکسازی مناطق وسیعی از وجود تسلیحات برجای مانده روسی، همچون مین های زمینی است. همچنین ، اوکراین تعهد داده است که مناطق مورد استفاده از این تسلیحات را ثبت و ضبط نموده و امریکا نیز متعهد به مساعدت در امر پاکسازی از آن مناطق شده است.
چنین استدلال هایی تهدیدات نسبت به غیرنظامیان را نادیده گرفته وموکول به پاکسازی زمین هایشان می نماید. هر یک از تسلیحات منفجر نشده یک کودک کنجکاو، کشاورزی که در حال شخم زمینش است و یا آواره ای که به خانه اش باز می گردد را به خطر می اندازد. این تسلیحات منفجر نشده همچنین روند بازسازی را به تعویق می‌اندازد.
من و همکارانم در دیدبان حقوق بشر در سال 2003 در عراق متوجه شدیم که کودکان قربانیان اصلی هستند. امریکا در عراق استفاده وسیعی از بمب های خوشه ای داشت.
در آن زمان یک پزشک عراقی به ما توضیح داد که بمب های خوشه ای گاهی اوقات اشیایی زیبا به نظر می‌رسند و کودکان دوست دارند با آنها بازی کنند. آنها در همه جا پراکنده شده اند.
به عنوان نمونه، رامی علی حسن شلبی، در اکتبر 2006 یک شی ناشناسی را از یک زمین کشاورزی در روستایی در جنوب لبنان برداشت. رامی می خواست تا چیزی را به برادر بزرگترش پرتاب کند. یک شاهد ماجرا آن شی را شناسایی نموده و با فریاد از رامی خواست تا آن را بیندازد. آن شی زمانی که رامی آن را به پشت گوشش رساند منفجر شد و موجب مرگش شد. آن بمب نتیجه استفاده اسرائیل از بمب های خوشه ای در جنوب لبنان بود.
پاکسازی مناطق آلوده اقدامی خطرناک، زمان‌بر و گران است. انجام موفقیت آمیز آن نیاز به تخصص و تجهیزات حرفه ای سنجش متر به متر زمین دارد. اما شرایط آب و هوایی مانند باران های شدید یا سیل می توانند دقیق‌ترین عملیات های مین زدایی را بی اثر کنند. گاهی اوقات نیز افراد خود اقدام به برداشتن تسلیحات برجای مانده می کنند که در این صورت خود را به خطر انداخته و کار پاکسازی را برای افراد حرفه ای پیچیده می‌کنند.
دیدبان حقوق بشر، استفاده اوکراین از بمب های خوشه ای زرادخانه خود در شهر ایزیوم را ثبت و ضبط نموده که این اقدام منجر به مرگ و جراحت غیرنظامیان شده است. امری که مقامات اوکراینی آن را رد نموده اند.
استفاده اوکراین از بمب های خوشه ای، همچنین، زمین های کشاورزی این کشور را که برای اقتصادش امری حیاتی هستند، آلوده می سازد.
تصمیم برای انتقال تسلیحات خوشه ای یک تغییر آزاردهنده برای ایالات متحده است چرا که آخرین سال استفاده گسترده این تسلیحات از سوی این کشور در سال 2003 بوده و امریکا، پس از آن، تنها یک بار و برای یک حمله در یمن در سال 2009 از این تجهیزات استفاده نموده است. آخرین کارخانه تولیدکننده این تجهیزات در امریکا نیز در سال 2016 تعطیل شده است.
از سوی دیگر، انتقال تسلیحات خوشه ای مخالف فرآیندهای بین المللی و به خصوص معاهده تسلیحات خوشه ای در سال 2008 می باشد و طرف های درگیر در جنگ اوکراین باید از استفاده از بمب های خوشه ای اجتناب کنند.
اگر تمامی شرایط جنگ در اوکراین را نادیده بگیریم، همانطور که این کارشناس دیدبان حقوق بشر هم اشاره دارد، استفاده از تسلیحات خوشه ای برای کشور اوکراین آسیب های جبران ناپذیر در پی دارد. ادعای یاری رساندن امریکا به این کشور با ارسال این تجهیزات، فریبی دیگر از سوی این کشور است تا جنگ و نتایج فاجعه بار آن را تا سالهای متمادی در این منطقه دائمی نماید. امریکا از آغاز شکل گیری اش در جنگ های متعددی حضور داشته و تلفات غیرنظامیان بیشماری ناشی از این جنگ ها بر جای مانده اند. این کشور با جنگ های بی پایانی که به راه می اندازد ، صنعت تسلیحاتی خود را تغذیه و بر سود ناشی از تجارت تسلیحاتی خود می افزاید.
